Overzicht
Anatomie
- De knie is een scharniergewricht en is verbonden door middel van spieren, pezen, kapsel en een aantal stevige banden.
- De uiteinden van de botten zijn bedekt met kraakbeen zodat uw knie soepel en pijnvrij kan bewegen. De binnen- en buitenmeniscus dempen de schokken en verminderen de wrijving in de knie.
- Het kniekapsel omsluit het hele gewricht en maakt de gewrichtsvloeistof aan die het kraakbeen smeert.
- De voorste kruisband (VKB) is de primaire stabilisator die verplaatsing van het scheenbeen naar voren tegengaat.
- De VKB fungeert ook als secundaire stabilisator tegen rotaties en het naar binnen-en buiten bewegen van de knie in volledige strekking.
- Deze stabiliserende rol is met name van belang bij kap en draai sporten en zwaar fysieke belastingen.
- De VKB heeft geen herstellend vermogen bij een afscheuring en zal oplossen.
Voorste Kruisband Letsel
De VKB scheurt veelal tijdens het sporten. Door een plotselinge vermindering van snelheid, bij krachtig overstrekken van de knie of bij het maken van een geforceerde draaibeweging van de knie terwijl het been wordt belast en de voet hierbij vast staat op de grond. Vooral sporten met veel kap- , draai- en sprongbewegingen (zoals voetbal, skiën, handbal, hockey, karate, judo, volleybal basketbal) zijn hiermee geassocieerd. Het letsel treedt veelal op tijdens contactloze momenten (zonder tegenstander in de buurt), hoewel het letsel ook tijdens contact gerelateerde momenten kan optreden. Niet zelden treden er direct ook aanvullende letsels op. Meestal betreft het dan letsel van de binnen- of buitenband, de meniscus en/of het kraakbeen.
Symptomen
De symptomen die kunnen optreden bij een gescheurde voorste kruisband variëren. Regelmatig wordt door patiënten een “knap” of “plop” gevoeld of gehoord tijdens het optreden van het letsel. In de meeste gevallen treedt binnen het eerste uur na het letsel een zwelling op van de knie. Dat is het gevolg van een bloeding uit de verscheurde bloedvaten van de beschadigde kruisband. Ook kan de knie direct na het letsel door pijn en zwelling vaak niet normaal worden belast. Deze vroege symptomen nemen gewoonlijk binnen 2-4 weken na het letsel af. Daarnaast kan er na een gescheurde voorste kruisband een gevoel van instabiliteit optreden. Elke “verzwikking” die daarbij optreedt levert opnieuw een gevaar op voor aanvullend letsel van het kraakbeen of de meniscus.
Acuut letsel
Vlak na het letsel is het stellen van de diagnose soms moeilijk. Dat komt omdat de knie direct na het letsel vaak pijnlijk en gezwollen is, en het been vaak minder goed belastbaar is. Het lichamelijk onderzoek is dan niet goed uit te voeren. Niet zelden wordt hierdoor de diagnose vlak na het optreden van het letsel in eerste instantie over het hoofd gezien. Echter het ontstaansmechanisme en de hiervoor beschreven symptomen moeten de diagnose wel doen vermoeden.
Wij beoordelen de knie na een aantal dagen na het letsel opnieuw. Bij het vermoeden op een gescheurde voorste kruisband verwijzen we u door naar een orthopeed met veel ervaring op dit gebied.
Hoe nu verder?
De orthopeed kan besluiten om een röntgen foto / MRI te maken om aanvullend letsel uit te sluiten. Verder onderzoek kan ook plaatsvinden met een kijkoperatie.
De orthopeed adviseert u om alvast te starten met fysiotherapie om o.a. de spieren te versterken en de stabiliteit te verbeteren.
Diagnose
Niet operatief behandelen maar conservatief actief behandelen
Soms is het de eerste tijd nodig krukken te gebruiken om de knie gedoseerd te belasten. Rust, koelen, een drukverband, hoog leggen van het been zorgen voor vermindering van de pijn. Zodra het weer mogelijk is starten wij met de revalidatie om de beweeglijkheid te bevorderen en gaan we werken aan de stabiliteit , kracht en coördinatie van de beenspieren
Niet iedereen met een gescheurde voorste kruisband hoeft te worden geopereerd.
Het betreft vaak de oudere patiënten met een lager (sportief) activiteiten niveau.
Groningen Sport Revalidatie heeft hiervoor een actief behandelprotocol ontwikkeld.
Operatief en actief behandelen.
De operatieve behandeling van een gescheurde voorste kruisband bestaat uit een voorste kruisband reconstructie. De resten van de gescheurde voorste kruisband worden verwijderd. In het scheenbeen en het bovenbeen worden boortunnels gemaakt. Daarna worden de verwijderde kruisband resten vervangen (gereconstrueerd) door de hamstrings pezen of de knieschijfpees, die als een stevige bundel op de oorspronkelijke positie van de voorste kruisband worden geplaatst.
Mogelijk aanvullend letsel; zoals een gescheurde meniscus of kraakbeen schade wordt ook direct behandeld.
Na afloop vraagt Groningen Sport Revalidatie altijd om het operatie verslag, we kunnen dan tijdens de revalidatie rekening houden met aanvullend letsel.
Wij adviseren u om vooraf aan de operatie al te starten met de fysiotherapie.
Resultaat
Na een voorste kruisband reconstructie en de revalidatie is bij de grote meerderheid van de patiënten de instabiliteit verdwenen.
Na 7- 9 maanden actieve revalidatie functioneert een groot deel van de patiënten weer op het oude sportieve activiteiten niveau.
Er blijft altijd een verhoogd risico op een nieuw letsel van de knie aanwezig. Het type sport dat u uitoefent -sporten met veel draaibewegingen- draagt aan dit risico bij.
Daarnaast heeft een knie waarvan de voorste kruisband is gescheurd een hogere kans op het krijgen van kraakbeenslijtage op latere leeftijd.
Het eindresultaat is mede afhankelijk van de aanvullende letsels in de knie en de fysieke getraindheid van de revalidant.
Behandeling
Revalidatie in onze praktijk
Zo snel als mogelijk, binnen een week na de operatie, krijgt u uitleg over het revalidatie traject en kunnen we gelijk starten met de revalidatie.
Gedurende uw revalidatie, duur 7-9 maanden, wordt er actief gewerkt aan stabiliteit, coördinatie, uithoudingsvermogen, techniek en kracht . Ook wordt het springen, landen en het specifieke voetenwerk getraind. In een later stadium zijn we zelfs sport specifiek bezig om u weer voor te bereiden op uw sport activiteiten. Om uw knie altijd goed te kunnen beoordelen dient u een korte broek te dragen tijdens de revalidatie.
Meten van uw resultaten
Samen met onze sportfysiotherapeut voert u een aantal testen uit. Dit is om goed bij te kunnen houden welke vorderingen u maakt tijdens de revalidatie.
Het afnemen van de testen gebeurt op gezette tijden gedurende de revalidatie van 7- 9 maanden.
Revalidatie op de sportvloer
Om uiteindelijk weer te kunnen sporten gaan we u sport specifiek belasten. Waar mogelijk bent u bij ons in de sporthal of buiten op het veld al aan het oefenen. Onder onze begeleiding gaat u weer hardlopen, zijn we aan het voetballen , hockeyen, korfballen, tennissen etc. Samen met verschillende trainers hebben we belastbaarheid profielen van sport gemaakt om u weer zo goed mogelijk voor te bereiden op uw sport activiteiten. Door dit stapsgewijs te trainen kunt u weer geleidelijk instromen bij uw sporttraining. Uw trainer brengen we ook op de hoogte van de mate van belasting.
Afspraak maken
